Όζοι θυρεοειδούς και οζώδης βρογχοκήλη

Πότε είναι αναγκαία η χειρουργική αντιμετώπιση;

Η παρουσία όζων στο θυρεοειδή αδένα είναι πολύ συχνή και στην πλειοψηφία των περιπτώσεων δεν δημιουργεί συμπτώματα. Όταν η παρουσία ενός ή περισσοτέρων όζων συνοδεύεται από αύξηση του μεγέθους του αδένα, η κατάσταση ονομάζεται οζώδης ή πολυοζώδης βρογχοκήλη. Η πάθηση είναι κλινικά ανιχνεύσιμη σε περίπου 4% του συνόλου των ενηλίκων μετά την ηλικία των 30 ετών, με μεγαλύτερη συχνότητα εμφάνισης στις γυναίκες.

Η οζώδης βρογχοκήλη μπορεί αρχικά να εκδηλωθεί ως μία ψηλαφητή μάζα στο λαιμό. Ενίοτε, ένας διογκωμένος αδένας δημιουργεί συμπτώματα πίεσης στην τραχεία και τον οισοφάγο. Η διάγνωση βασίζεται στη φυσική εξέταση, στα αποτελέσματα από αιματολογικές εξετάσεις λειτουργίας του θυροειδούς αδένα (TSH) και τίτλου αντισωμάτων και στο υπερηχογράφημα του θυρεοειδούς αδένα.

Η κλινική και εργαστηριακή εξέταση πρέπει να δώσει απαντήσεις στα ακόλουθα ερωτήματα:

• είναι η βρογχοκήλη τοξική (συνυπάρχει υπερθυρεοειδισμός);
• είναι η βρογχοκήλη οζώδης και αν ναι, οι όζοι είναι πολλαπλοί;
• είναι η βρογχοκήλη καταδυόμενη στο θώρακα;
• οι φωνητικές χορδές είναι φυσιολογικές;
• υπάρχουν συμπτώματα (δυσφαγία, βράγχος φωνής, δυσκολία στην αναπνοή) από τη βρογχοκήλη;
• υπάρχει πιθανότητα ύπαρξης κακοήθειας;

Σε περιπτώσεις όζων μεγέθους > 1 εκατοστού ή επί ταχείας αύξησης του μεγέθους τους, είναι αναγκαία η διενέργεια βιοψίας με λεπτή βελόνη (FNAb) προς αποκλεισμό ύπαρξης κακοήθειας.

Εάν οι όζοι θεωρηθούν καλοήθεις και μη τοξικοί ή η οζώδης βρογχοκήλη είναι ασυμπτωματική, η πρώτη επιλογή είναι η παρακολούθηση συχνά με χορήγηση ορμονικής θεραπείας με θυροξίνη, σε μια προσπάθεια να συρρικνωθεί ο αδένας και να αποτραπεί η περαιτέρω ανάπτυξη των όζων. Η θεραπεία κρίνεται αποτελεσματική σε περίπου ένα τρίτο των ασθενών.

Η χειρουργική επέμβαση ενδείκνυται σε ασθενείς με οζώδη βρογχοκήλη που δημιουργεί συμπτώματα ή κοσμητικά προβλήματα και φυσικά σε περιπτώσεις καρκίνου ή όζων που είναι ύποπτοι για κακοήθεια. Η πιθανότητα ανάπτυξης καρκινώματος στο θυρεοειδή αδένα είναι σημαντική όπως επιβεβαιώνεται από πληθώρα περιστατικών που χειρουργούνται και εμφανίζουν εστίες μικροκαρκινώματος στη βιοψία του αδένα. Η πολύ μικρή θνητότητα ωστόσο του καρκίνου του θυρεοειδούς, αποδεικνύει σαφώς ότι η συντριπτική πλειοψηφία αυτών των βλαβών δεν είναι θανατηφόρα. Η ανησυχία συνύπαρξης κακοήθους εστίας σε μία οζώδη βρογχοκήλη, είναι ένας από τους λόγους που οι ασθενείς συχνά επιλέγουν να αντιμετωπιστούν χειρουργικά.

Η συνιστώμενη επέμβαση είναι η ολική ή σχεδόν ολική θυρεοειδεκτομή. Με την πρόοδο της χειρουργικής επιστήμης, η αφαίρεση του θυρεοειδούς αποτελεί μια απλή επέμβαση, είναι εξαιρετικά ασφαλής και διενεργείται διαμέσου μιας πολύ μικρής τομής υπό γενική αναισθησία. Ο ασθενής έχει ελάχιστο πόνο και παραμένει στο νοσοκομείο μία ή το πολύ δύο ημέρες.

Μετά την επέμβαση, ο ασθενής πρέπει να λαμβάνει αγωγή υποκατάστασης με θυροξίνη ώστε να αναπληρώσει τις θυρεοειδικές ορμόνες που δεν μπορεί πλέον να παράγει αυτόνομα. Επιπλέον, στην περίπτωση καρκίνου του θυρεοειδούς, έξι εβδομάδες μετά την εγχείρηση γίνεται χορήγηση ραδιενεργού ιωδίου για να καταστραφούν τυχόν εναπομείναντα καρκινικά κύτταρα.