Η αναπνοή από τη μύτη είναι ταυτόσημη με  πολλαπλά οφέλη, για αυτό και αποτελεί τον ιδανικότερο τύπο αναπνοής. Τα κύρια οφέλη της ρινικής αναπνοής είναι: η  αύξηση του προσλαμβανόμενου οξυγόνου και η μείωση της έκθεσης σε εξωγενείς βλαπτικούς παράγοντες. Υπό φυσιολογικές συνθήκες, η αναπνοή επιτυγχάνεται ακούσια, χωρίς δηλαδή να το σκέφτεστε, καθώς το σώμα σας επιτελεί όλη τη διαδικασία  αυτόματα, δίχως κάποια συνειδητή προσπάθεια.

Πόσο σημαντικό όμως είναι να δίνετε προσοχή στο τρόπο που αναπνέετε;

Σύγχρονες μελέτες αναδεικνύουν ότι είναι πιο υγιεινό να αναπνέει κανείς από τη μύτη παρά από το στόμα. Αυτό προκύπτει γιατί  η αναπνοή από τη μύτη είναι πιο φυσική και βοηθά το σώμα σας να χρησιμοποιεί πιο αποτελεσματικά τον εισπνεόμενο αέρα. Ωστόσο, υπολογίζεται ότι περίπου το 30-50% των ενηλίκων αναπνέουν κυρίως από το στόμα τους, ειδικά τις πρώτες πρωινές ώρες της ημέρας.

Γιατί αυτό δεν αποτελεί τον  ιδανικό τρόπο αναπνοής;

Σε τι διαφέρουν η ρινική από τη στοματική αναπνοή αφού και οι δύο οδηγούν τον αέρα στον λαιμό και από εκεί στους πνεύμονες;

Αναπνοή από τη μύτη

Η μύτη είναι σχεδιασμένη να αναπνέει επαρκώς, σωστά και με ασφάλεια αφού:

• Αποτελεί φίλτρο ενάντια σε σκόνη, αλλεργιογόνα και γύρη
• Εφυγραίνει και θερμαίνει τον εισπνεόμενο αέρα,προετοιμάζοντάς τον κατάλληλα για τους πνεύμονες
• Κατά την αναπνοή από τη μύτη παράγεται μια αγγειοδιασταλτική ουσία, η οποία βελτιώνει συνολικά την κυκλοφορία του οξυγόνου στο σώμα

Αναπνοή από το στόμα

Η λειτουργία του στόματος είναι να επιτελεί τη διαδικασία της μάσησης, της κατάποσης και της ομιλίας. Εν μέρη φυσικά, αναπνέουμε και από το στόμα, όμως το στόμα δεν είναι ο καθ’ύλην αρμόδιος για τη σωστή αναπνοή μας. Το γιατί είναι απλό: το στόμα δεν περιλαμβάνει τα ποιοτικά χαρακτηριστικά που διαθέτει η ρινική κοιλότητα και είναι σημαντικά για την επίτευξη της ιδανικής αναπνοής. Έτσι, το στόμα αναπνέει επικουρικά. Η στοματική αναπνοή αναλαμβάνει κύριο ρόλο και χρειάζεται να συνεισφέρει περισσότερο «σώζοντας» την κατάσταση  όταν:

• η μύτη είναι συμφορημένη (βουλωμένη μύτη) π.χ. κοινό κρυολόγημα, ρινίτιδα
• το στραβό διάγραμμα αποφράσσει έντονα την αναπνοή της μύτης
• τα ρουθούνια είναι πολύ  μικρά και δυσλειτουργούν οι βαλβίδες της μύτης

Κατ’ αυτόν τον τρόπο, όταν ο βασικός όγκος της αναπνοής επιτυγχάνεται σταθερά και για μακρό χρονικό διάστημα από το στόμα, οι ισορροπίες αλλάζουν.  Τι σημαίνει αυτό στην πράξη; Πώς μπορούμε να το υποψιαστούμε και να ελέγξουμε τι συμβαίνει;

Οι πιο συνηθισμένες ενδείξεις βαισκής αναπνοής από το στόμα είναι:

• Ξηροστομία, κακοσμία και ουλίτιδα (αφού το στόμα παραμένει ανοικτό και αφυδατώνεται)
• Κακή υγιεινή τωνδοντιών και διαταραχές της γνάθου
• Διαταραχή της ποιότητας του ύπνου με ή χωρίς επεισόδια αποφρακτικής  άπνοιας.                                                          

Όταν λοιπόν εντοπίζονται τα παραπάνω, θα ήταν σωστό ανάμεσα στον υπόλοιπο/γενικό έλεγχο να συμπεριληφθεί και ο εξειδικευμένος έλεγχος από τον ωτορινολαρυγγολόγο μας, ώστε να εντοπίσει την αιτία που πιθανότατα να αφορά την δική του περιοχή και να μας βοηθήσει να αποκτήσουμε ποιοτικά σωστή και ελεύθερη αναπνοή.

Μπορεί ο τύπος της αναπνοής να βελτιώσει τις αθλητικές επιδόσεις;

Οι περισσότεροι άνθρωποι χρησιμοποιούν την αναπνοή από το στόμα κυρίως κατά τη διάρκεια της άθλησης. Αυτό το κάνουν υποσυνείδητα για να αυξήσουν την ταχύτητα ροής του αέρα που προσλαμβάνουν. Η ταχύτερη αναπνοή κατά την άθληση αυξάνει την αντίσταση του αέρα, όπως αυτός περνά από την μύτη.

Σε μελέτη που διεξήχθη σε δρομείς, διαπιστώθηκε πως η κατανάλωση του οξυγόνου, είτε αυτοί ανέπνεαν από την μύτη, είτε από το στόμα ήταν ο ίδιος. Ωστόσο, η διαφορά βρισκόταν στην παραγωγή CO2 και στον ρυθμό της αναπνοής.  Παρατηρήθηκε, πως όταν οι αθλητές ανέπνεαν από τη μύτη, ο αριθμός των αναπνοών ήταν μικρότερος, που πρακτικά σημαίνει ότι χρειαζόταν λιγότερη προσπάθεια για να καταναλώσουν την ίδια ποσότητα οξυγόνου και άρα η αθλητική τους επίδοση και η αντοχή τους ήταν βελτιωμένες.

Έτσι, γίνεται αντιληπτό πως ταυτόχρονα με μια καλή ανατομία, οι ασκήσεις αναπνοής μπορούν να βελτιώσουν την ποιότητα της ρινικής σας αναπνοής, να αυξήσουν τη δύναμη των αναπνευστικών μυών και να ελαττώσουν το καθημερινό stress και άγχος.

Εν κατακλείδι…

Η αναπνοή από τη μύτη υπερέχει ποιοτικά και όχι ποσοτικά της στοματικής αναπνοής, λόγω της φυσιολογίας της. Ιδιαιτέρως, σε περιπτώσεις συνειδητού ελέγχου, μπορεί να επιφέρει σωματική χαλάρωση μέσω της μείωσης των καρδιακών παλμών, ενώ παράλληλα ενεργοποιείται το παρασυμπαθητικό νευρικό σύστημα, επιτρέποντας τη συνολική ευεξία του ατόμου.

Εάν εντοπίζετε προβλήματα στον τρόπο που αναπνέετε, αναζητήστε τη βοήθεια ενός εξειδικευμένου ΩΡΛ ώστε να διαγνώσει πιθανά λειτουργικά ή ανατομικά ζητήματα. Τα λειτουργικά ζητήματα θεραπεύονται συντηρητικά, ενώ τα ανατομικά ζητήματα μπορείτε να αντιμετωπίσετε μέσω της λειτουργικής  ρινοπλαστικής και έτσι να βελτιώσετε συνολικά την αναπνοή σας. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την αντιμετώπιση προβλημάτων της ρινός,  μη διστάσετε να επικοινωνήσετε με τη Χειρουργό ΩΡΛ – Ειδική Ρινοχειρουργό Δρ. Ειρήνη Μάντζαρη.