Η Ενδοσκοπική Χειρουργική Ρινός-Παραρρινίων Κόλπων(Functional Endoscopic Sinus Surgery – FESS) έγινε αναπόσπαστο κομμάτι της σύγχρονης χειρουργικής πρακτικής της Ωτορινολαρυγγολογίας με σκοπό να βελτιώσει την ποιότητα ζωής ανθρώπων που υποφέρουν από επαναλαμβανόμενες λοιμώξεις των κόλπων του προσώπου καθώς και από καλοήθεις ή κακοήθεις όγκους στην περιοχή αυτή.

Πρόκειται για μια ελάχιστα επεμβατική χειρουργική τεχνική (minimally invasive surgical technique) η οποία επιλέγεται σε περιπτώσεις ασθενών όπου η συντηρητική αντιμετώπιση  είτε δημιουργεί επιπλοκές είτε δεν είναι από μόνη της αποτελεσματική. 

 

Ποιες παθήσεις αντιμετωπίζονται με την Ενδοσκοπική Χειρουργική Ρινός – Παραρρινίων Κόλπων (FESS) ;

Η Ενδοσκοπική Χειρουργική Ρινός – Παραρρινίων (FESS), έχει ένδειξη σε:

  • Άτομα που πάσχουν από χρόνιες ρινοκολπίτιδες (ιγμορίτιδα, ηθμοειδίτιδα, μετωπιαίακολπίτιδα) και που δεν ανταποκρίνονται επαρκώς σε συντηρητική αγωγή
  • Εκτεταμένη παρουσία ρινικών πολυπόδων μέσα στις ρινικές θαλάμες και τους παραρρίνιους κόλπους
  • Παρουσία όγκων (καλοήθων ή κακοήθων) μέσα στις ρινικές θαλάμες και τους παραρρίνιους κόλπους

Παραρρίνιοι κόλποι

Οι παραρρίνιοι κόλποι είναι αεροφόρες κοιλότητες, οι οποίες βρίσκονται στην περιοχή του κρανίου, γύρω & πίσω από τη μύτη. Επικοινωνούν με τις ρινικές θαλάμες μέσω φυσικών στομίων προκειμένου να διευκολύνεται η διέλευση του αέρα και η παροχέτευση-αποστράγγιση της βλέννας.

Ποιοι είναι οι παραρρίνιοι κόλποι και πού βρίσκονται;

  • Μετωπιαίοι κόλποι: Είναι δύο και σχηματίζονται μέσα στο μετωπιαίο οστούν. Έχουν σχήμα πυραμίδας.
  • Σφηνοειδείς κόλποι: Βρίσκονται προς τη βάση του κρανίου, εντός του σφηνοειδούς οστού και ο δεξιός με τον αριστερό διαχωρίζονται μεταξύ τους μέσω ενός οστέινου διαφράγματος.
  • Γναθιαίοι κόλποι (ιγμόρεια): Είναι οι μεγαλύτεροι εκ των παραρρίνιων κόλπων. Βρίσκονται δεξιά και αριστερά της ρινός μέσα στο σώμα της άνω γνάθου.
  • Ηθμοειδείς κυψέλες: Είναι μικρού μεγέθους αεροφόρες κοιλότητες και διακρίνονται στις πρόσθιες και τις οπίσθιες. Αναπτύσσονται στον λαβυρίνθο του ηθμοειδούς οστού και εκβάλλουν στον μέσο και άνω ρινικό πόρο.

Ενδοσκοπική Χειρουργική Ρινός-Παραρρινίων (FESS)Ενδοσκοπική Χειρουργική Ρινός-Παραρρινίων (FESS)Ενδοσκοπική Χειρουργική Ρινός-Παραρρινίων (FESS) Ενδοσκοπική Χειρουργική Ρινός-Παραρρινίων (FESS)

Παραρρινοκολπίτιδα

Ο όρος ρινοκολπίτιδα (παραρρινοκολπίτιδα), που καθιερώθηκε από την Αμερικανική Εταιρεία Ωτορινολαρυγγολογίας το 1996, αναφέρεται σε φλεγμονή των παραρρίνιων κόλπων (συχνότερα σε φλεγμονή των γναθιαίων κόλπων, των ηθμοειδών κυψελών ή και σε συνδυασμό αυτών, ή  λιγότερο συχνά σε φλεγμονή των μετωπιαιών ή των σφηνοειδών κόλπων). Η φλεγμονή του γναθιαίου άντρου είναι η πιο συχνή και είναι αυτή που είναι ευρέως γνωστή με το όνομα ιγμορίτιδα.

Η διάκριση της ιγμορίτιδας -παραρρινοκολπίτιδας σε οξεία, υποξεία και χρόνια, γίνεται βάσει της διάρκειας των συμπτωμάτων:

  • Οξεία: διαρκεί έως 3 εβδομάδες.
  • Υποξεία: τα συμπτώματα έχουν διάρκεια άνω των 3 εβδομάδων και έως 3 μήνες.
  • Χρόνια θεωρείται η φλεγμονή της οποίας τα συμπτώματα διαρκούν περισσότερο από 3 μήνες.

Ποια είναι τα συμπτώματα της ιγμορίτιδας; Διακρίνονται σε κύρια και δευτερεύοντα:

ΚΥΡΙΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΝΤΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ
●        Αίσθημα πίεσης ή πόνου στο πρόσωπο

●        Ρινική συμφόρηση

●        Αίσθημα πληρότητας στο πρόσωπο και κυρίως πάνω από τα δόντια και στα πλάγια της μύτης

●        Ρινική ή οπισθορρινική καταρροή

●        Υποσμία

 

●        Κακοσμία στόματος

●        Οδονταλγία

●        Κόπωση

 

Παρουσία Ρινικών Πολυπόδων

Οι ρινικοί πολύποδες ή πολύποδες μύτης είναι φλεγμονώδεις, μαλακοί σχηματισμοί, οι οποίοι εμφανίζονται στις ρινικές θαλάμες και τους κόλπους του προσώπου. Είναι πάντοτε καλοήθεις σχηματισμοί, δεν εξαλλάσσονται, έχουν όμως την τάση να αυξάνονται συνεχώς σε μέγεθος και να καταλαμβάνουν το εσωτερικό της ρινικής κοιλότητας ή/και των παραρρίνιων κόλπων.

Τι αισθάνονται οι ασθενείς όταν έχουν ρινικούς πολύποδες; Ή πώς μπορεί κανείς να υποψιαστεί πως πιθανά να έχει πολύποδες στη μύτη και τους παραρρίνιους κόλπους του;

  • Παρεμπόδιση της ρινικής αναπνοής: Δυσκολία στην εισπνοή και κυρίως στην εκπνοή του αέρα
  • Διαταραχές της όσφρησης και της γεύσης
  • Συχνή αίσθηση πίεσης το κέντρο του προσώπου (προσωπαλγίες)
  • Ροχαλητό και επεισόδια υπνικής άπνοιας με αποτέλεσμα να επηρεάζεται η ποιότητα του ύπνου και να καταπονείται το καρδιοαναπνευστικό σύστημα

Παρουσία όγκων στις ρινικές θαλάμες

Οι όγκοι της ρινός είναι μη φυσιολογικοί σχηματισμοί, οι οποίοι δημιουργούνται στις ρινικές θαλάμες. Μπορεί να είναι καλοήθεις ή κακοήθεις και η ανάπτυξή τους συχνά συσχετίζεται με διάφορους παράγοντες όπως είναι το κάπνισμα, η κατανάλωση αλκοόλ, ο ιός των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV), η μακροχρόνια εισπνοή τοξικών ουσιών και μολυσμένου αέρα (συνηθέστερα στο εργασιακό περιβάλλον) κ.ά.

Οι όγκοι της ρινός, μεταξύ άλλων, ευθύνονται για ορισμένα από τα παρακάτω συμπτώματα:

  • Ρινική συμφόρηση και απόφραξη
  • Συχνές ρινορραγίες
  • Πόνο στο πρόσωπο
  • Διαταραχές της όσφρησης
  • Παραμόρφωση του οφθαλμικού κόγχου και διαταραχή της όρασης
  • Πόνο και πίεση στα δόντια

Πώς διαγιγνώσκονται οι παραπάνω παθήσεις της ρινός και των παραρρινίων κόλπων;

Η διαγνωστική διαδικασία ξεκινά μέσω μιας απλής και σύντομης εξέτασης που λαμβάνει χώρα στο ΩΡΛ Ιατρείο,, δεν απαιτεί νάρκωση και ονομάζεται ενδοσκόπηση της ρινός σε συνδυασμό με τον απεικονιστικό έλεγχο του σπλαγχνικού κρανίου μέσω αξονικής ή μαγνητικής τομογραφίας. Όταν η συντηρητική θεραπεία δεν επαρκεί για την ανακούφιση των  συμπτωμάτων που σχετίζονται με τις παραπάνω παθολογίες, η ενδοσκοπική χειρουργική ρινός-παραρρινίων κόλπων (FESS) έρχεται να συμβάλει με τρόπο που σέβεται τη φυσιολογική ανατομία της περιοχής και με αρκετά σύντομη αποθεραπεία για τον ασθενή. Η επέμβαση γίνεται εξολοκλήρου μέσα από τα ρουθούνια,   χωρίς τομές και ράμματα στο πρόσωπο των ασθενών.

Δεν είναι λίγες οι φορές που κάποιες από τις παραπάνω παθήσεις συνυπάρχουν με σκολιωτικό ρινικό διάφραγμα (στραβό διάφραγμα), το οποίο μπορεί να επιβαρύνει με τη σειρά του τα συμπτώματα. Σε αυτές τις περιπτώσεις συνίσταται ο συνδυασμός της Ενδοσκοπικής Χειρουργικής Ρινός – Παραρρινίων με τον χειρουργικό Ευθειασμό του Ρινικού Διαφράγματος, με σκοπό την ολοκληρωμένη αντιμετώπιση των ανατομικών προβλημάτων της ρινός.

Σε περίπτωση που ο ασθενής επιθυμεί ταυτόχρονη αισθητική διόρθωση της ρινός του, η λύση δίνεται μέσω του συνδυασμού ενδοσκοπικής χειρουργικής και Λειτουργικής Ρινοπλαστικής.Πώς πραγματοποιείται η επέμβαση της ενδοσκοπικής χειρουργικής ρινός-παραρρινίων κόλπων (FESS) ;

Η FESS (επέμβαση ρινός – παραρρινίων κόλπων), πραγματοποιείται υπό γενική αναισθησία. Κατά τη διάρκεια του χειρουργείου, ο Χειρουργός ΩΡΛ με τη χρήση της σύγχρονης τεχνολογίας διευρύνει και καθαρίζει τα φυσικά στομια των παραρρινίων κόλπων προς τη μύτη, αφαιρώντας τον παθολογικό ιστό που μπλοκάρει τη φυσική ροή του αέρα και την απομάκρυνση της βλέννης .

Η επέμβαση πραγματοποιείται χωρίς εξωτερικές τομές, επομένως δεν υπάρχει καμία αισθητική αλλοίωση του προσώπου ή της ρινός.

Ο ασθενής επιστρέφει στο σπίτι του την ίδια ή την επόμενη ημέρα του χειρουργείου και σε λίγες ημέρες επιστρέφει στις  καθημερινές του δραστηριότητες, με τις κατάλληλες οδηγίες για μετεγχειρητική φροντίδα και αποθεραπεία.

Η πλύση των ρινικών θαλάμων με φυσιολογικό ορό και η περιποίηση με ρινική γέλη και σταγόνες βοηθούν στην μετεγχειρητική αποκατάσταση του βλεννογόνου και στην απομάκρυνση της κρούστας που παράγεται φυσιολογικά κατά τη μετεγχειρητική πορεία.  Η άριστη συνεργασία του ασθενή με τον ιατρό του και η επιμελής παρακολούθηση του ασθενή ανά κάποια χρονικά διαστήματα ούτως ώστε να ελέγχονται οι παράγοντες που προδιαθέτουν σε εκ νέου παθολογία  (πλέον συχνά η αλλεργική ρινίτιδα), φέρουν τα βέλτιστα αποτελέσματα και χαρίζουν στον ασθενή ποιότητα ζωής.

 

Ποια είναι τα πλεονεκτήματα της Ενδοσκοπικής Χειρουργικής Ρινός – Παραρρινίων Κόλπων (FESS);

Τα πλεονεκτήματα της ενδοσκοπικής χειρουργικής,  σε σχέση με παλαιότερες χειρουργικές τεχνικές, είναι αρκετά για να επιλέξει κανείς την εν λόγω επέμβαση. Με την FESS το χειρουργικό πεδίο είναι σαφώς ευκρινέστερο.  Αυτό βοηθά τεχνικά στην πιο επιμελή αντιμετώπιση της όποιας  παθολογίας αλλά και στην καλύτερη διατήρηση των φυσιολογικών δομών της μύτης.