[content_table]
Το ροχαλητό είναι ένα ιδιαίτερα συχνό πρόβλημα, το οποίο ταλαιπωρεί μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού. Έρευνες έχουν δείξει πως περίπου το 60% των ανδρών και το 40% των γυναικών άνω των 45 ετών ροχαλίζουν. Σε νεαρότερες ηλικίες τα ποσοστά αυτά είναι αρκετά χαμηλότερα.
Εκτός της ενδοοικογενειακής – κοινωνικής διάστασης του θέματος (εκνευρισμός, αϋπνία, χωριστά κρεβάτια), το ροχαλητό πρέπει να μας προβληματίζει ιδιαίτερα όταν δεν έρχεται μόνο του αλλά συνοδεύεται από επεισόδια υπνικής άπνοιας.
Τι είναι το ροχαλητό;
Η ανώτερη αναπνευστική οδός, ειδικά η περιοχή μεταξύ μαλθακής υπερώας και λάρυγγα αποτελείται κυρίως από μύες. Κατά τη διάρκεια της ημέρας αυτοί οι μύες είναι τεταμένοι.
Κατά τον ύπνο όμως ο μυϊκός τόνος χαλαρώνει και τα μαλακά μόρια του τράχηλου “πέφτουν προς τα πίσω”, με αποτέλεσμα τη μερική (άλλοτε μικρότερου άλλοτε πολύ μεγαλύτερου βαθμού) παρεμπόδιση της αναπνευστικής οδού. Ταυτόχρονα, καθώς ο οργανισμός προσπαθεί να προσλάβει την απαραίτητη ποσότητα οξυγόνου, αναγκάζεται να επιταχύνει τη διαδικασία της αναπνοής. Αυτό οδηγεί σε δόνηση και πτερυγισμό του μαλακού ιστού, προκαλώντας τον χαρακτηριστικό ήχο του ροχαλητού.
Τι είναι η αποφρακτική υπνική άπνοια;
Η αποφρακτική άπνοια ύπνου ταλαιπωρεί περίπου το 2 – 3% του ενήλικου πληθυσμού. Με την αύξηση της ηλικίας, αυξάνεται και η πιθανότητα να εμφανίσει κάποιος επεισόδια υπνικής άπνοιας, με τους άνδρες να προηγούνται κατά πολύ στα ποσοστά.
Κάθε επεισόδιο υπνικής άπνοιας χαρακτηρίζεται από παροδική διακοπή της αναπνοής, η οποία μπορεί να διαρκέσει μερικά δευτερόλεπτα. Σύνδρομο Αποφρακτικής Άπνοιας Ύπνου στους ενήλικες σημαίνει πως καταγράφονται περισσότερα από 10 επεισόδια υπνικής άπνοιας κατά τη διάρκεια μιας ώρας. Ανάλογα με τον τύπο της άπνοιας, η διακοπή της αναπνοής μπορεί να οφείλεται σε διαφορετικούς παράγοντες. Η συνηθέστερη μορφή υπνικής άπνοιας είναι η αποφρακτική, η οποία βρίσκει τις αιτίες της σε δυσλειτουργίες και ιδιαιτερότητες του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος.
Τι προκαλεί το ροχαλητό και την αποφρακτική υπνική άπνοια;
Η μύτη εξετάζεται πρώτη καθώς αποτελεί την πρώτη πύλη του οργανισμού για τον εισπνεόμενο αέρα. Η συνηθέστερη ανατομική ιδιαιτερότητα της μύτης που συμβάλλει στα επεισόδια της άπνοιας είναι η σοβαρού βαθμού σκολίωση του ρινικού διαφράγματος (στραβό διάφραγμα) συνήθως συνδυαστικά με υπερτροφικές κάτω ρινικές κόγχες . Όπως είναι λογικό ασθενείς με έντονα σκολιωτικό διάφραγμα συνήθως αντιμετωπίζουν σημαντικού βαθμού δυσκολία στη ρινική τους αναπνοή, η οποία κατά τη διάρκεια του ύπνου εντείνεται. Επιπλέον ασθενείς με σκολιωτικό διάφραγμα είναι επιρρεπείς και σε λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού (ρινίτιδες, ιγμορίτιδα, φαρυγγίτιδα, λαρυγγίτιδα), οι οποίες φυσικά επιβαρύνουν επιπλέον την κατάσταση. Οι πολύποδες της μύτης επίσης αποτελούν αιτία απόφραξης της ανώτερης αναπνευστικής οδού.
Άλλα ανατομικά προβλήματα κατά μήκος της αναπνευστικής οδού που μπορεί να παρεμποδίζουν τη διέλευση του εισπνεόμενου αέρα πιθανά να είναι:
- Πολύ υπερτροφικές παρίσθμιες αμυγδαλές
- Ευμεγέθης γλώσσα
- Ευμεγέθης– μακριά σταφυλή
- Στενή υπερώα
Άλλα αίτια ροχαλητού & υπνικής άπνοιας
- Η κατανάλωση αλκοόλ πριν από τον ύπνο
- Η παχυσαρκία, καθώς αυξάνει τα αποθέματα λίπους κατά μήκος του τραχήλου (λαιμού)
- Το κάπνισμα
- Η χρήση φαρμακευτικών σκευασματων όπως π. χ. ηρεμιστικά, υπναγωγά
Τι μπορεί να προκαλέσει η Υπνική Άπνοια; - Είναι ακίνδυνη ή επικίνδυνη;
Όταν τα επεισόδια υπνικής άπνοιας αποτελούν κομμάτι της καθημερινότητάς μας, τότε θέτουν σε κίνδυνο την υγεία μας.
Μερικά από τα καθημερινά προβλήματα που μπορεί να προκαλέσει η υπνική άπνοια είναι:
- Κακή ποιότητα ύπνου με αποτέλεσμα την ατελή ξεκούραση
- Προβλήματα συγκέντρωσης και παραγωγικότητας στην εργασία και τις καθημερινές δραστηριότητες
- Ευερεθιστότητα και προβλήματα στις διαπροσωπικές σχέσεις
- Η μακρόχρονη στέρηση ύπνου μπορεί να επιδράσει σε διάφορες καθημερινές δραστηριότητες, όπως η οδήγηση αυτοκινήτου, η άθληση, η δυνατότητα αφομοίωσης νέων πληροφοριών κλπ.
Ταυτόχρονα τα επεισόδια υπνικής άπνοιας σε μακροχρόνια βάση που δεν αντιμετωπίζονται μπορεί να προκαλέσουν:
- Καρδιαγγειακά επεισόδια(π. χ. ανακοπή στον ύπνο)
- Αγγειακές και εγκεφαλικές βλάβες
- Αρρυθμίες
- Διαταραχές της αρτηριακής πίεσης που δε ρυθμίζονται εύκολα με τη φαρμακευτική αγωγή
- Σεξουαλική δυσλειτουργία
Πώς αντιμετωπίζονται το ροχαλητό και η υπνική άπνοια;
Εσείς χάνετε ακόμη τον ύπνο σας; Εμπιστευθείτε τους ειδικούς και κερδίστε μία διαφορετική ποιότητα ζωής μέρα και νύχτα!
Δρ Ειρήνη Μάντζαρη, Χειρουργός Ωτορινολαρυγγολόγος Ενηλίκων και Παίδων, Διευθύντρια Έ ΩΡΛ Κλινικής, Χειρουργικής Κλινικής Ρινός, Λειτουργικής και Επανορθωτικής Ρινοπλαστικής στο Metropolitan General
