[content_table]
Η αλλεργική ρινίτιδα αποτελεί μία από τις συνηθέστερες διαταραχές του ρινικού βλεννογόνου και φαίνεται πως ταλαιπωρεί το 23% του πληθυσμού της Ευρώπης!! Η πάθηση τελικά διαγιγνώσκεται περίπου στους μισούς ασθενείς που αντιμετωπίζουν τα συμπτώματα της αλλεργικής ρινίτιδας, ενώ οι 3 στους 4 ασθενείς δε λαμβάνουν την ενδεδειγμένη θεραπεία.
Η σχετικά “υποτιμημένη” αυτή πάθηση αποτελεί τη συχνότερη μορφή αλλεργικής αντίδρασης, η οποία μπορεί να είναι εποχική ή ολοετής, δηλαδή να παρουσιάζεται συγκεκριμένες εποχές του έτους ή να εμφανίζεται καθ’ όλη τη διάρκειά του αντίστοιχα. Η εποχική αλλεργική ρινίτιδα εμφανίζεται κυρίως την άνοιξη, εξαιτίας της αερομεταφερόμενης γύρης και λιγότερο- αλλά αρκετά συχνά- το φθινόπωρο. Η ολοετής αλλεργική ρινίτιδα οφείλεται σε παράγοντες που υφίστανται καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, όπως είναι τα ακάρεα, η σκόνη, το τρίχωμα των κατοικίδιων ζώων κλπ.
Αίτια της αλλεργικής ρινίτιδας
Τι προκαλεί την εμφάνιση της αλλεργικής ρινίτιδας;
Η αλλεργική ρινίτιδα είναι αποτέλεσμα της “υπερβολικής” ανοσολογικής αντίδρασης (υπερευαισθησία) του ρινικού βλεννογόνου σε κάποιο παράγοντα-“αλλεργιογόνο”.
Ο μηχανισμός της αλλεργικής αντίδρασης ενεργοποιείται όταν κάποιος, αβλαβής κατά τα άλλα,παράγοντας αναγνωρίζεται λανθασμένα από το ανοσοποιητικό σύστημα ως παθογόνος, με αποτέλεσμα να παράγονται ειδικά αντισώματα εναντίον του (IgE αντισώματα). Κάθε φορά που ο ίδιος παράγοντας εισέρχεται στον οργανισμό, αναγνωρίζεται από τα συγκεκριμένα αντισώματα, με αποτέλεσμα να πυροδοτείται μια φλεγμονώδης αντίδραση που οδηγεί στην εκδήλωση των συμπτωμάτων της αλλεργίας.
Οι κατά τα άλλα αβλαβείς παράγοντες που προξενούν τη “λανθασμένη” ανοσολογική απόκριση του οργανισμού ονομάζονται αλλεργιογόνα. Τα συχνότερα εξ αυτών είναι:
- Η γύρη (κυρίως την περίοδο της άνοιξης και λιγότερο του φθινοπώρου)
- Συγκεκριμένες οικογένειες φυτών
- Τα ακάρεα και η σκόνη
- Η μούχλα – μύκητες
- Το τρίχωμα ζώων ή τα φτερά από πτηνά
- Τρόφιμα, φάρμακα
- Οι νιφάδες απολέπισης του δέρματος και πολλά άλλα…
Ποια είναι τα συμπτώματα της αλλεργικής ρινίτιδας;
Η αλλεργική ρινίτιδα εκδηλώνεται με μια σειρά χαρακτηριστικών, ενοχλητικών συμπτωμάτων, τα οποία μπορούν να εμφανιστούν σταδιακά και μεμονωμένα, ή αιφνίδια και συνδυαστικά μεταξύ τους. Η συμπτωματολογία περιλαμβάνει τις παρακάτω κλινικές εκδηλώσεις:
- Ρινική καταρροή
- Ρινική συμφόρηση
- Επαναλαμβανόμενο πτάρνισμα
- Ρινικό κνησμό – τσούξιμο
- Κνησμό σε αυτιά, υπερώα
- Αίσθημα καύσου ή κνησμού στους οφθαλμούς
- Βήχα ξηρό
- Κόπωση
- Αίσθημα “βάρους” στο κεφάλι
Πώς γίνεται η διάγνωση της αλλεργικής ρινίτιδας;
Η διάγνωση της αλλεργικής ρινίτιδας γίνεται από Ειδικό Ωτορινολαρυγγολόγο και ξεκινά με τη λήψη και τη μελέτη λεπτομερούς ιστορικού από τον ασθενή. Μια λεπτομερής καταγραφή των περιβαλλοντικών συνθηκών (σπίτι, εργασία) θα βοηθήσει στον πιθανό εντοπισμό συγκεκριμένων αλλεργιογόνων που προκαλούν την ανοσολογική απόκριση. Έτσι ο ασθενής θα κληθεί να απαντήσει σε ερωτήσεις σχετικά με τις συνθήκες διαβίωσης στο σπίτι του (υγρασία, μούχλα, σκόνη, γύρη κλπ), την εργασία του, τις καθημερινές του συνήθειες, φάρμακα που λαμβάνει, φάρμακα στα οποία είναι αλλεργικός και το οικογενειακό ιστορικό του.
Ακολουθεί η κλινική ΩΡΛ εξέταση, κατά την οποία πραγματοποιείται αρχικά επισκόπηση του προσώπου, πρόσθια ρινοσκόπηση και ενδοσκόπηση της μύτης (εξέταση των ρινικών κοιλοτήτων, των ρινικών κογχών, των στομίων των παραρρινίων κόλπων προς τις ρινικές θαλάμες, του ρινοφάρυγγα), έλεγχος φάρυγγα-λάρυγγα – αυτιών . Στις περιπτώσεις όπου αυτό κρίνεται σκόπιμο, πραγματοποιούνται ειδικά tests ( skin prick tests) καθώς και αιματολογικός έλεγχος( IgE αντισώματα, RAST-test) με σκοπό τον εντοπισμό συγκεκριμένων αλλεργιογόνων. Σε ιστορικό γενικευμένης αλλεργικής συμπτωματολογίας ζητείται και έλεγχος -εκτίμηση από αλλεργιολόγο.
Θεραπευτική προσέγγιση αλλεργικής ρινίτιδας
Εφόσον ολοκληρωθεί η κλινική αξιολόγηση του ασθενούς και τεθεί η διάγνωση από τον Ιατρό, ακολουθεί ο σχεδιασμός της θεραπευτικής διαδικασίας. Οι θεραπευτικές προσεγγίσεις της αλλεργικής ρινίτιδας είναι 4 και περιλαμβάνουν:
- Αποφυγή των συγκεκριμένων αλλεργιογόνων που έχουν εντοπισθεί
- Φαρμακευτική αγωγή, που περιλαμβάνει χρήση ενδορρινικών κορτικοειδών spray, αγωγή με αντιισταμινικά και άλλα φαρμακευτικά σκευάσματα, ανάλογα με τη βαρύτητα των συμπτωμάτων του κάθε περιστατικού
- Ανοσοθεραπεία ή αλλιώς απευαισθητοποίηση από συγκεκριμένους αλλεργιογόνους παράγοντες. Επιλέγεται σε συγκεκριμένα περιστατικά, έπειτα από αξιολόγηση ορισμένων κριτηρίων
- Χειρουργική θεραπεία για τα πιθανά συνυπάρχοντα ανατομικά προβλήματα με στόχο α) τη μείωση του όγκου των κάτω ρινικών κογχών όταν αυτές είναι παθολογικά υπερτροφικές, β) την αφαίρεση των ρινικών πολυπόδων σε περιστατικά όπου αυτοί έχουν αναπτυχθεί και καταλαμβάνουν σε σημαντικό βαθμό τις ρινικές θαλάμες και τους παραρρίνιους κόλπους , γ) την αντιμετώπιση άλλων παθολογικών καταστάσεων της ρινικής κοιλότητας, οι οποίες ενδέχεται να επιβαρύνουν τα συμπτώματα της αλλεργικής ρινίτιδας (π.χ. μεγάλου βαθμού σκολίωση του ρινικού διαφράγματος που επιπρόσθετα επιβαρύνει την ήδη δύσκολη ρινική αναπνοή). Εδώ πρέπει να σημειωθεί και να τονισθεί πως η χειρουργική προσέγγιση στα περιστατικά αυτά αντιμετωπίζει τα συνυπάρχοντα ανατομικά προβλήματα ή τα προβλήματα που προέκυψαν λόγω της αλλεργικής ρινίτιδας(π.χ. πολύποδες) και πως δε δύναται να επηρεάσει τον μηχανισμό αντίδρασης του ρινικού βλεννογόνου σε αλλεργιογόνα. Το χειρουργείο στις περιπτώσεις αυτές στοχεύει στην άρση των παραγόντων που δυσκολεύουν ακόμη περισσότερο την καθημερινότητα των ασθενών (σκολιωτικό ρινικό διάφραγμα, υπερτροφία των ρινικών κογχών κλπ). Έτσι, με την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή που δίδεται για την αλλεργική ρινίτιδα στις χρονικές περιόδους που αυτή εμφανίζεται, οι ασθενείς έχουν σαφώς καλύτερη ποιότητα αναπνοής – ηπιότερη συμπτωματολογία.
Η Δρ. Μάντζαρη Ειρήνη είναι Χειρουργός Ωτορινολαρυγγολόγος Ενηλίκων και Παίδων με πολύπλευρη και πολυετή εμπειρία στον χώρο της Χειρουργικής Ωτορινολαρυγγολογίας Ενηλίκων και Παίδων, όσο και στη Λειτουργική Ρινοπλαστική και Επανορθωτική Ρινοπλαστική και Ωτοπλαστική.
Επικοινωνήστε με την Ιατρό στον παρακάτω αριθμό και αναζητήστε τη διάγνωση και τη λύση στα συμπτώματα της αλλεργικής ρινίτιδας που σας ταλαιπωρούν.
