Οι ρινικοί πολύποδες ή πολύποδες μύτης είναι μια κλινική οντότητα που γίνεται εύκολα αντιληπτή μέσω της ενδοσκοπικής εξέτασης ρινός. Πρόκειται για βοτρυοειδείς, οιδηματώδεις, μαλακούς σχηματισμούς, οι οποίοι εμφανίζονται στις ρινικές θαλάμες, αλλά και στους κόλπους του προσώπου (ιγμόρεια, ηθμοειδείς, κυψέλες, μετωπιαίους και σφηνοειδείς κόλπους). Λόγω του ονόματός τους, οι ρινικοί πολύποδες προκαλούν συχνά άγχος και ανησυχία στους πάσχοντες, χωρίς ωστόσο να υπάρχει πραγματικός λόγος. Οι ρινικοί πολύποδες είναι πάντοτε καλοήθεις βλάβες.
Οι ρινικοί πολύποδες δεν προκαλούν πόνο, δεν εξαλλάσσονται σε κακοήθεις βλάβες, έχουν όμως την τάση να αυξάνονται διαρκώς σε μέγεθος και να καταλαμβάνουν όλο το διαθέσιμο χώρο στο εσωτερικό της ρινικής κοιλότητας και των παραρρινίων κόλπων. Συχνά παρομοιάζονται με τσαμπί από σταφύλι καθώς, εξαιτίας της επίδρασης της βαρύτητας, όταν αυξήσουν αρκετά το μέγεθός τους φαίνονται σαν να κρέμονται.
Συχνότητα της πάθησης
Η ρινική πολυποδίαση, όπως ονομάζεται αλλιώς η εμφάνιση των ρινικών πολυπόδων μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία, παρουσιάζει όμως μεγαλύτερη συχνότητα πρώτης εμφάνισης σε νεαρούς άνδρες ηλικίας ~30 ετών. Κλινικά, οι πολύποδες μύτης μπορεί να είναι ασυμπτωματικοί ή να εκδηλώνονται με συμπτώματα που θα αναφερθούν στη συνέχεια. Οι ασυμπτωματικοί πολύποδες μύτης μπορούν να παραμείνουν αδιάγνωστοι για πάρα πολύ καιρό, ίσως και για πάντα εάν δεν ανακαλυφθούν τυχαία σε κάποια ΩΡΛ εξέταση ρουτίνας με ενδοσκόπηση της ρινός.
Εκτιμάται πως ένα ποσοστό της τάξης του 0,2-1% του πληθυσμού θα αναπτύξει κάποια στιγμή στη ζωή του ρινικούς πολύποδες. Ασθενείς με διαταραχές του αναπνευστικού συστήματος θεωρείται πιο πιθανό να εμφανίσουν την πάθηση.
Πιο συγκεκριμένα, έχει βρεθεί πως ρινικούς πολύποδες παρουσιάζει:
- Το 0,5-4,5% των ασθενών που πάσχουν από αλλεργική ρινίτιδα
- Το 10-15% των ασθενών που ταλαιπωρούνται από αλλεργίες
- Το 7% των ασθενών με άσθμα
- Το 33-96% των ανθρώπων με ευαισθησία στην ασπιρίνη
Πολύποδες Μύτης: Παθογένεια
Η ακριβής αιτιολογία εμφάνισης των ρινικών πολυπόδων δεν έχει γίνει γνωστή. Μελέτες έχουν δείξει συσχέτιση γενετικών παραγόντων στις μισές περιπτώσεις ασθενών που εμφάνισαν την πάθηση. Επίσης κάποια συσχέτιση φαίνεται να έχει το κάπνισμα, ενώ ο ρόλος των περιβαλλοντικών παραγόντων στην παθογένεση των ρινικών πολυπόδων δεν είναι ακόμη ξεκάθαρος.
Σύγχρονες μελέτες δείχνουν πως φαίνεται να υπάρχει και κάποιου βαθμού συσχέτιση μεταξύ της ρινικής πολυποδίασης και των φλεγμονών από μύκητες ή μυκόπλασμα.
Πολύποδες Μύτης: Συμπτώματα
Όπως αναφέρθηκε και πιο πάνω, ορισμένες φορές η ρινική πολυποδίαση μπορεί να παρουσιαστεί χωρίς συμπτώματα. Αυτό εξαρτάται κυρίως από το μέγεθος, τον αριθμό και την περιοχή ανάπτυξης των πολυπόδων.
Κλινική συμπτωματολογία πολυπόδων μύτης:
- Παρεμπόδιση της ροής του αέρα στο εσωτερικό της ρινικής κοιλότητας
- Δυσκολία στην εισπνοή, αλλά κυρίως στην εκπνοή του αέρα από τη μύτη
- Διαταραχές όσφρησης (υποσμία, ανοσμία)
- Μειωμένη αίσθηση της γεύσης
- Επίμονη ρινική συμφόρηση
- Ρινορραγίες
- Έντονες και συχνές κεφαλαλγίες, ή αίσθημα βάρους ανάμεσα στα μάτια
- Υποτροπιάζουσες παραρρινοκολπίτιδες
- Ροχαλητό και επεισόδια υπνικής άπνοιας
Σε πολύ προχωρημένο στάδιο και παραμελημένα περιστατικά, ενδέχεται το μέγεθος των ρινικών πολυπόδων να είναι τόσο μεγάλο, ώστε να προβάλουν εκτός των ρινικών θαλάμων. Ευτυχώς πλέον, τα περιστατικά αυτά τα συναντά κανείς όλο και σπανιότερα καθώς ο προληπτικός έλεγχος γίνεται αναπόσπαστο κομμάτι της σύγχρονης ζωής και της φιλοσοφίας του "ευ ζην".
Πολύποδες Μύτης: Διάγνωση
Η δυσανεξία στην ασπιρίνη, σε συνδυασμό με το ιστορικό άσθματος αποτελούν σημαντικές ενδείξεις που μπορούν να «υποψιάσουν» κάποιον έμπειρο Ωτορινολαρυγγολόγο για την αναζήτηση παρουσίας ρινικών πολυπόδων. Η διάγνωση της πάθησης γίνεται απλά και ανώδυνα στο ιατρείο μέσω της προσθίας ρινοσκόπησης και της ενδοσκόπηση της ρινός. Περαιτέρω έλεγχος με αξονική τομογραφία, ζητείται στη συνέχεια προκειμένου να διαπιστωθεί η έκταση της παθολογίας σε ρινικές θαλάμες και παραρρίνιους κόλπους.
Πολύποδες Μύτης: Θεραπεία
Η θεραπευτική μέθοδος που θα προτείνει ο Χειρουργός ΩΡΛ μετά τη διάγνωση της πάθησης εξαρτάται από το μέγεθος και τον αριθμό για τους πολύποδες μύτης που θα εντοπισθούν. Αν η έκταση της πάθησης είναι μικρή, ο Ιατρός θα προτείνει φαρμακευτική αγωγή με κορτιζόνη, η οποία μπορεί να χορηγηθεί από το στόμα, με ρινικά spray ή ενδομυϊκά μέσω ενέσιμων διαλυμάτων. Στις περισσότερες περιπτώσεις περιορισμένης έκτασης της ρινικής πολυποδίασης, η αγωγή οδηγεί σε σημαντική μείωση του μεγέθους έως και εξαφάνιση της παθολογίας. Καθώς οι πολύποδες γεννιούνται από τον ίδιο το ρινικό βλεννογόνο, απαιτείται τακτικός επανέλεγχος της ρινός και των παραρρινίων κόλπων από τον ΩΡΛ, για τον εντοπισμό πιθανής επανεμφάνισης ρινικών πολυπόδων έπειτα από κάποιο χρονικό διάστημα.
Σε περίπτωση πιο εκτεταμένου προβλήματος η θεραπευτική επιλογή περιλαμβάνει χειρουργική αφαίρεση των πολυπόδων μέσω της ενδοσκοπικής χειρουργικής ρινός-παραρρινίων κόλπων – FESS. Κατά τη διάρκεια της επέμβασης «καθαρίζονται» ενδοσκοπικά οι περιοχές στις οποίες εντοπίζονται οι πολύποδες μύτης. Αποτέλεσμα αυτής της διαδικασίας είναι, αφενός η άμεση ανακούφιση των ασθενών από τα συμπτώματα της πάθησης και αφετέρου η ελάττωση της πιθανότητας υποτροπής, σε συνδυασμό πάντα με την τακτική και σε βάθος χρόνου μετεγχειρητική παρακολούθηση.
Στα πλεονεκτήματα της ενδοσκοπικής χειρουργικής ρινός-παραρρινίων κόλπων (FESS), σε σχέση με τις παλαιότερες χειρουργικές τεχνικές, περιλαμβάνονται τα εξής:
Απουσία πόνου
Απουσία εξωτερικών τομών
Ταχεία επούλωση
Άμεση επιστροφή στις καθημερινές δραστηριότητες
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την αντιμετώπιση των ρινικών πολυπόδων, αλλά και λοιπών προβλημάτων της ρινός, π μη διστάσετε να επικοινωνήσετε με τη Χειρουργό ΩΡΛ ενηλίκων και παίδων, Δρ. Ειρήνη Μάντζαρη, Διευθύντρια Έ ΩΡΛ Κλινικής, Χειρουργικής Κλινικής Ρινός, Λειτουργικής και Επανορθωτικής Ρινοπλαστικής στο Metropolitan General.