Αναπνοή & Ζωή: Δύο έννοιες τόσο άρρηκτα συνδεδεμένες μεταξύ τους, σχεδόν ταυτόσημες. Η αναπνοή είναι μια αυτόματη διαδικασία, που εξασφαλίζει στον οργανισμό το οξυγόνο και ταυτόχρονα αποβάλλει το διοξείδιο του άνθρακα. Είναι όμως όλοι οι άνθρωποι αρκετά τυχεροί, ώστε να απολαμβάνουν ελεύθερη και ποιοτική αναπνοή; Ποιοι παράγοντες μπορεί να υποβαθμίζουν την ποιότητα της αναπνοής μας και πώς μπορούμε να αντιμετωπίσουμε την κατάσταση;

Μύτη & Αναπνοή

Κάθε λεπτό, 6 λίτρα αέρα διέρχονται από τη μύτη μας και κατευθύνονται προς τους πνεύμονες. Εντός της ρινικής κοιλότητας, ο εισπνεόμενος αέρας θερμαίνεται, εφυγραίνεται και φιλτράρεται από μικρόβια και άλλους παθογόνους παράγοντες, προκειμένου να φθάσει σε ιδανικές συνθήκες στο κατώτερο αναπνευστικό σύστημα. Αυτός είναι και ο λόγος που θεωρείται πολύτιμο αγαθό για την υγεία η διαδικασία της αναπνοής να εκτελείται πρωτίστως από τη μύτη και όχι από το στόμα. Η στοματική αναπνοή έχει τη δική της θέση και αξία, θα πρέπει όμως να λειτουργεί επικουρικά και να λαμβάνει τον πρωτεύοντα ρόλο μόνο σε περιορισμένης διάρκειας περιόδους δυσχέρειας της ρινικής αναπνοής (π.χ. σε κρυολόγημα, αλλεργία, λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού κλπ.).

Γιατί μπορεί η μύτη να μην αναπνέει σωστά;

Η μόνιμη παρεμπόδιση και υποβάθμιση της ποιότητας της αναπνοής από τη μύτη είναι συνήθως αποτέλεσμα κάποιας ανατομικής διαταραχής του εσωτερικού της ρινός. Η σκολίωση του ρινικού διαφράγματος ή πιο απλά, το στραβό ρινικό διάφραγμα είναι ο «συνήθης ύποπτος» για την παρακώλυση της αναπνοής από τη μύτη, δεν είναι όμως η μοναδική αιτία…

Φυσιολογικά, το ρινικό διάφραγμα πρέπει να είναι ευθύ,  ή σχεδόν ευθύ, και να διαχωρίζει τη ρινική κοιλότητα σε δύο περίπου ισότιμα μέρη, τις ρινικές θαλάμες (ρουθούνια). Αυτή η μορφολογία διευκολύνει την εύκολη διέλευση του αέρα και κατ΄επέκταση την ποιότητα της αναπνοής. Στον αντίποδα, η μεγάλου βαθμού σκολίωση του ρινικού διαφράγματος επηρεάζει αρνητικά την ποιότητα της αναπνοής από τη μύτη, κάτι που ακούγεται λογικό και από «άποψη μηχανικής».

Λοιποί παράγοντες οι οποίοι, συνδυαστικά με το στραβό διάφραγμα ή ανεξάρτητα από αυτό,  ενδέχεται να ευθύνονται για προβλήματα στη ρινική αναπνοή είναι:

• Η υπερτροφία των ρινικών κογχών
• Η παρουσία ρινικών πολυπόδων μέσα στις ρινικές θαλάμες ή/και στους παραρρίνιους κόλπους
• Η δυσλειτουργία των ρινικών βαλβίδων
• Η χρόνια ιγμορίτιδα
• Οι ρινίτιδες κάθε τύπου (αλλεργική, αγγειοκινητική, φαρμακευτική, ρινίτιδα κύησης, ρινίτιδα του καπνιστή κ.ά.)

Πώς αντιμετωπίζονται τα προβλήματα της μύτης προκειμένου να αποκατασταθεί η ποιότητα της ρινικής αναπνοής;

Όπως αναφέρθηκε και πριν, η παρεμπόδιση της ρινικής αναπνοής έχει πολλές πιθανές αιτίες, συχνά μάλιστα συνδυαστικές. Συνεπώς, ανάλογα με τις αιτίες προτείνονται εξατομικευμένα και οι αντίστοιχες λύσεις.

Στα περιστατικά όπου η σκολίωση του ρινικού διαφράγματος (στραβό διάφραγμα) φαίνεται να παίζει καθοριστικό ρόλο, η λύση δίνεται μέσω της χειρουργικής τέχνης. Η επέμβαση εκλογής ονομάζεται Ευθειασμός του Ρινικού Διαφράγματος, και συνήθως συνδυάζεται με παρέμβαση που στοχεύει στην ελάττωση του μεγέθους των κάτω ρινικών κογχών. Από την άλλη μεριά, οι ρινικοί πολύποδες καθώς και οι χρόνιες αλλοιώσεις που μπορεί να παρεμποδίζουν σημαντικά την ελεύθερη κυκλοφορία του αέρα μέσα στους παραρρίνιους κόλπους (χρόνιες παρραρινοκολπίτιδες)  αντιμετωπίζονται μέσω της σύγχρονης Ενδοσκοπικής Χειρουργικής Ρινός και Παραρρινίων Κόλπων (FESS- Functional Endoscopic Sinus Surgery). Η FESS μπορεί να λάβει χώρα ανεξάρτητα καθώς και συνδυαστικά με την επέμβαση ευθειασμού του ρινικού διαφράγματος.

Τέλος, στις περίπτωση που ο ασθενής επιθυμεί ταυτόχρονα με τη λειτουργική και μία αισθητική βελτίωση της μύτης του, ή και στα περιστατικά όπου για λειτουργικούς λόγους πρέπει να ενισχυθούν και οι ρινικές βαλβίδες, η επέμβαση που πραγματοποιείται ονομάζεται Λειτουργική Ρινοπλαστική. Πρόκειται για την πλέον σύγχρονη, δημοφιλή, ασφαλή και αποτελεσματική χειρουργική επέμβαση στην περιοχή της μύτης μέσω της οποίας ο Χειρουργός – ΩΡΛ, μπορεί να παρέμβει σε πολλά επίπεδα και να βελτιώσει εντυπωσιακά τόσο την ποιότητα αναπνοής όσο και την αρμονία του προσώπου στον ίδιο χειρουργικό χρόνο.

Τα περιστατικά στα οποία η αναπνοή από τη μύτη δυσχεραίνεται εξαιτίας κάποιου τύπου οξείας φλεγμονής ή ρινίτιδας αντιμετωπίζονται συντηρητικά. Εδώ τη λύση δίνουν η κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή σε συνδυασμό με οδηγίες που αφορούν στις καθημερινές συνήθειες και στο περιβάλλον όπου οι ασθενείς ζουν και εργάζονται.

Αφού επιλέξετε τον ΩΡΛ-Ρινοχειρουργό, στου οποίου τα χέρια θα νιώσετε ασφάλεια, διευκρινίστε τις αιτίες που εμποδίζουν εσάς εξατομικευμένα να αναπνέετε σωστά, ακολουθήστε τις συμβουλές και οδηγίες του θεράποντα ιατρού σας και χαρίστε στον εαυτό σας το δώρο της ελεύθερης αναπνοής αλλάζοντας με αυτό τον τρόπο την ποιότητα της καθημερινότητάς σας.

Δρ Ειρήνη Μάντζαρη, MD, PhD, Χειρουργός Ωτορινολαρυγγολόγος ενηλίκων και παίδων, Διευθύντρια Έ ΩΡΛ Κλινικής, Χειρουργικής Κλινικής Ρινός, Λειτουργικής και Επανορθωτικής Ρινοπλαστικής στο Metropolitan General.