Εμβοές (βουητό στο αυτί): Τι είναι;

Οι εμβοές, οι οποίες πολύ συχνά αναφέρονται με απλά λόγια ως “βουητό στο αυτί”, αποτελούν ένα αρκετά συχνό πρόβλημα. Δεν είναι λίγοι οι ασθενείς, κυρίως μεγαλύτερης ηλικίας, οι οποίοι απευθύνονται στον ωτορινολαρυγγολόγο προκειμένου να μάθουν πώς σταματάει το βουητό στο αυτί.

Συμπτώματα εμβοών – Πώς εκδηλώνονται

Σε περιπτώσεις εμβοών, πέρα από το χαρακτηριστικό βουητό, οι ασθενείς συχνά αναφέρουν πως ακούν ήχους όπως:

  • σφύριγμα
  • κουδούνισμα
  • ήχο τζιτζικιού
  • παράσιτα ραδιοφώνου
  • ήχο σαν να κινείται κάτι εντός του αυτιού
  • ήχο του παλμού της καρδιάς (σφύζουσες εμβοές)

Εκτός από τα συμπτώματα τα οποία αναφέρθηκαν προηγουμένως, οι εμβοές ενδέχεται να συνοδεύονται και από:

  • πονοκεφάλους
  • κούραση
  • άγχος και στρες
  • διαταραχές του ύπνου
  • προβλήματα στη συγκέντρωση

Τύποι εμβοών

Οι εμβοές μπορεί να είναι μονόπλευρες, το βουητό και τα διάφορα συμπτώματα να εντοπίζονται στο ένα μόνο αυτί, αλλά μπορεί να αφορούν και τα δύο αυτιά. Ακόμα, οι εμβοές μπορεί να είναι διαλείπουσες ή συνεχείς και παλμικές ή σταθερές.

Οι εμβοές διακρίνονται σε δύο τύπους, τις υποκειμενικές και τις αντικειμενικές εμβοές.

Υποκειμενικές εμβοές

Ως υποκειμενικές ορίζονται οι εμβοές οι οποίες γίνονται αντιληπτές μόνο από τον ίδιο τον ασθενή. Πρόκειται για τον πιο συχνό τύπο και, λόγω της μικρότερης έντασης των ήχων κατά τη νύχτα, τότε είναι που διακρίνονται περισσότερο. Διάφορα προβλήματα στο αυτί και στον εγκέφαλο, συγκεκριμένα στο τμήμα εκείνο το οποίο επεξεργάζεται τους διάφορους ήχους, καθώς και προβλήματα των ακουστικών νεύρων έχουν άμεση σύνδεση με τις υποκειμενικές εμβοές. 

Αντικειμενικές εμβοές

Οι αντικειμενικές εμβοές, ο πιο σπάνιος από τους δύο τύπους, εκδηλώνονται με ήχους τους οποίους μπορεί να ακούσει και ο γιατρός κατά τη διάρκεια της εξέτασης του ασθενή. Οι μυϊκοί σπασμοί, μια ανωμαλία των αιμοφόρων αγγείων και διάφορα προβλήματα τα οποία εντοπίζονται στα ακουστικά οστά του μέσου ωτός ενοχοποιούνται σε πολλές περιπτώσεις για τις αντικειμενικές εμβοές.

Αίτια της πάθησης

Σε ορισμένες περιπτώσεις, τα αίτια της πάθησης αυτής δεν είναι απολύτως ξεκάθαρα. Μερικές από τις αιτίες οι οποίες ενοχοποιούνται πιο συχνά ή πιο σπάνια για τις εμβοές είναι οι εξής:

  • η απώλεια της ακοής και η βαρηκοΐα ή η πρεσβυακουσία, η βαρηκοΐα δηλαδή η οποία σχετίζεται με το γήρας
  • η απόφραξη του έξω ακουστικού πόρου από κυψελίδα (κερί) ή κάποιο ξένο σώμα
  • κάποιος τραυματισμός στο κεφάλι, τον αυχένα ή το λαιμό
  • κάποια φλεγμονή του αυτιού, όπως είναι η μέση ωτίτιδα
  • η λήψη ορισμένων φαρμάκων, όπως κάποια αντιβιοτικά, μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη (ΜΣΑΦ), διουρητικά, αντικαρκινικά και αντικαταθλιπτικά
  • η νόσος Meniere
  • η ωτοσκλήρυνση
  • η δυσλειτουργία της ευσταχιανής σάλπιγγας
  • η υψηλή αρτηριακή πίεση
  • η αθηροσκλήρωση
  • κάποιος όγκος στο κεφάλι ή τον τράχηλο, όπως το ακουστικό νευρίνωμα
  • οι διαταραχές της κροταφογναθικής άρθρωσης
  • οι μυϊκοί σπασμοί στο φάρυγγα
  • ορισμένες διαταραχές των αιμοφόρων αγγείων
  • οι παθήσεις του θυρεοειδούς αδένα
  • ο σακχαρώδης διαβήτης
  • ορισμένα αυτοάνοσα νοσήματα, όπως είναι ο λύκος και η ρευματοειδής αρθρίτιδα
  • η αναιμία
  • οι ημικρανίες

Παράγοντες κινδύνου

Εκτός από τα προαναφερθέντα αίτια, υπάρχουν και ορισμένοι παράγοντες κινδύνου οι οποίοι φαίνεται πως αυξάνουν τις πιθανότητες πρόκλησης των εμβοών. Στους παράγοντες αυτούς περιλαμβάνεται:

  • το φύλο: Οι πιθανότητες πρόκλησης εμβοών είναι αυξημένες στους άνδρες.
  • η ηλικία: Με το πέρασμα του χρόνου έχουμε αναπόφευκτα και φθορά στα αυτιά, η οποία μπορεί να προκαλέσει διάφορα προβλήματα στην ακοή, αλλά και βουητό στα αυτιά.
  • η συνεχής έκθεση σε δυνατούς θορύβους: Ειδικά για όσους εργάζονται σε ιδιαίτερα θορυβώδη περιβάλλοντα ο κίνδυνος πρόκλησης εμβοών και άλλων προβλημάτων ακοής είναι αυξημένος.
  • ορισμένα προβλήματα υγείας: Με βάση τα μέχρι τώρα δεδομένα, φαίνεται πως υπάρχει σύνδεση της εμβοής με προβλήματα στην καρδιά, την αρθρίτιδα και την υψηλή αρτηριακή πίεση. Επιπλέον, η παχυσαρκία φαίνεται, επίσης, πως συμβάλλει στην αύξηση των πιθανοτήτων να προκληθεί βουητό στα αυτιά. 

Φάρμακα που φαίνεται πως εντείνουν το πρόβλημα

Στην περίπτωση των εμβοών, φαίνεται πως υπάρχουν ορισμένα φάρμακα τα οποία μπορεί να επιδεινώσουν το βουητό στο αυτί ή τα αυτιά. Αυτά είναι τα παρακάτω:

  • η ασπιρίνη και διάφορα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη
  • κάποια αντιβιοτικά
  • ορισμένα φάρμακα για τον καρκίνο
  • τα τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά
  • τα διουρητικά φάρμακα
  • τα ανθελονοσιακά φάρμακα

Διάγνωση των εμβοών

Η διάγνωση των εμβοών και ο προσδιορισμός του αιτίου το οποίο τις έχει προκαλέσει αποτελούν τα δύο βασικά βήματα προκειμένου να σχεδιαστεί σωστά το πλάνο για την επιτυχή αντιμετώπισή τους. Η διαγνωστική διαδικασία από τον ΩΡΛ  (ωριλά) περιλαμβάνει τις εξής εξετάσεις:

  • λήψη πλήρους ιστορικού των εμβοών, με καταγραφή του ακριβούς ήχου ή ήχων που τις συνοδεύει, τη συχνότητα και τη διάρκειά τους
  • ακουόγραμμα
  • ωτομικροσκόπηση
  • τυμπανόγραμμα
  • απεικονιστικός έλεγχος (αξονική ή μαγνητική τομογραφία), σε κάποιες περιπτώσεις

Πώς σταματάει το βουητό στο αυτί – Θεραπεία

Η θεραπεία η οποία συστήνεται για τις εμβοές πρέπει να είναι πάντα εξατομικευμένη και να σχεδιάζεται βάσει του αιτίου που τις έχει προκαλέσει, κάτι το οποίο εντοπίζεται κατά τη διαδικασία της διάγνωσης. Επιπλέον, το πλάνο αντιμετώπισης θα διαμορφωθεί σύμφωνα με τον τύπο των εμβοών, αν είναι δηλαδή υποκειμενικές ή αντικειμενικές.

Στην περίπτωση που κάποια ασθένεια είναι υπεύθυνη για το βουητό στα αυτιά, στοχεύοντας στη θεραπεία της αυξάνονται οι πιθανότητες να υποχωρήσουν και οι εμβοές με τα συμπτώματα τα οποία τις συνοδεύουν. Στην περίπτωση που το βουητό στα αυτιά έχει προκύψει ως αποτέλεσμα κάποια ζημιάς στο αυτί, η υποχώρηση των συμπτωμάτων ενδέχεται να γίνει με πιο αργό ρυθμό.  

Ο ρόλος της πρόληψης

Στα πλαίσια της αντιμετώπισης και της πρόληψης πρόκλησης εμβοών, ο ασθενής μπορεί να ακολουθήσει ορισμένες συμβουλές, όπως οι παρακάτω:

  • αποφυγή, κατά το δυνατόν, έκθεσης σε πολύ δυνατούς ήχους
  • χρήση ωτοασπίδων όταν είναι απαραίτητο
  • αποφυγή δυνατής έντασης ήχου της μουσικής ή της τηλεόρασης, ειδικά όταν χρησιμοποιούνται ακουστικά
  • αποφυγή εφαρμογής μπατονέτας
  • τήρηση ενός σωστού προγράμματος διατροφής, με περιορισμό στη λήψη αλατιού και καφεΐνης, και ένταξη σωματικής άσκησης στην καθημερινότητα, ώστε να προστατεύεται το καρδιαγγειακό σύστημα
  • αποφυγή καπνίσματος και αλκοόλ
  • αλλαγές στη φαρμακευτική αγωγή, αν αυτή επιδεινώνει το πρόβλημα

Η Dr. Ειρήνη Μάντζαρη, χειρουργός – ΩΡΛ ενηλίκων και παίδων, Διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Διευθύντρια Ε’ ΩΡΛ Κλινικής, Χειρουργικής Κλινικής Ρινός, Λειτουργικής και Επανορθωτικής Ρινοπλαστικής στο Metropolitan General, βρίσκεται στη διάθεσή σας για να σας δώσει όλες τις απαραίτητες πληροφορίες αναφορικά με τις εμβοές. Μάθετε τι είναι οι εμβοές, τα συμπτώματα, τους τύπους, τα αίτια και την αντιμετώπισή τους. Επικοινωνήστε με το ιατρείο της μέσω τηλεφώνου (2106833193) ή συμπληρώνοντας τη φόρμα επικοινωνίας και κλείστε ραντεβού στο ΩΡΛ ιατρείο της γιατρού που βρίσκεται στην Αθήνα, στο κέντρο του Χαλανδρίου.