Η αμυγδαλετομή είναι η χειρουργική αφαίρεση των παρίσθμιων αμυγδαλών, δύο σχηματισμών λεμφικού ιστού με οβάλ σχήμα στο πίσω μέρος της στοματικής κοιλότητας (μία σε κάθε πλευρά).
Είναι η αμυγδαλεκτομή επέμβαση ρουτίνας;
Η επέμβαση της αμυγδαλεκτομής αποτελεί μία από τις πλέον κοινές χειρουργικές επεμβάσεις τόσο στον παιδιατρικό όσο και στον ενήλικο πληθυσμό, κάτι που την εντάσσει στις χειρουργικές επεμβάσεις «ρουτίνας». Κατά τις προηγούμενες δεκαετίες, η χειρουργική επέμβαση της αμυγδαλεκτομής αποτελούσε τη λύση συχνών λοιμώξεων των παρίσθμιων αμυγδαλών (αμυγδαλίτιδες).
Στη σύγχρονη εποχή, τα κριτήρια προκειμένου να διενεργηθεί μία αμυγδαλεκτομή δεν αφορούν αποκλειστικά στις λοιμώξεις αλλά και στην οριστική αντιμετώπιση των διαταραχών της αναπνοής κατά τον ύπνο (συνδρόμο της υπνικής άπνοιας). Επιπλέον, η αμυγδαλεκτομή κρίνεται απαραίτητη σε υποψία κακοήθειας, ενώ αποτελεί σχετική ένδειξη σε παιδιά με σύνδρομο PFAPA.
Γιατί να γίνει μία αμυγδαλεκτομή;
Αμυγδαλίτιδα
Οι αμυγδαλές είναι λεμφικός ιστός που λόγω της θέσης του ( στοματική κοιλότητα) έρχεται άμεσα αντιμέτωπος με τα μικρόβια που εισέρχονται μέσω του ανώτερου αναπνευστικού. Για το λόγο αυτό θεωρούνται τμήμα του αμυντικού μηχανισμού του οργανισμού μας κατά τα πρώτα έτη της ζωή μας, έως ότου παραχθούν τα «κύτταρα μνήμης» του ανοσοποιητικού.
Ο αμυγδαλικός ίστος είναι για τους ίδιους λόγους, ιδιαίτερα ευπαθής στις λοιμώξεις, με αποτέλεσμα τη διόγκωση ή και τη φλεγμονή τους. Αυτή η ιδιαιτερότητα είναι ακόμη εντονότερη και πιο συχνή στα μικρά παιδιά, καθώς το ανοσοποιητικό τους σύστημα είναι ακόμη ανώριμο.
Τα κριτήρια για τη διενέργεια αμυγδαλεκτομής λόγω επαναλαμβανόμενων φλεγμονών του αμυγδαλικού ιστού με σκοπό την αποφυγή τους είναι:
- 7 ή περισσότερα επεισόδια οξείας αμυγδαλίτιδας σε ένα μόνο έτος.
- 5 ή περισσότερα επεισόδια οξείας αμυγδαλίτιδας ανά έτος για τα δύο τελευταία έτη
- 3 ή περισσότερα επεισόδια οξείας αμυγδαλίτιδας ανά έτος κατά τα τρία τελευταία έτη
- 1 ή περισσότερα επεισόδια οξείας αμυγδαλίτιδας ανά έτος κατά τα τελευταία 5 έτη
- Βακτηριακή λοίμωξη των παρίσθμιων αμυγδαλών που δεν ανταποκρίνεται πλήρως στην αντιβιοτική αγωγή που έχει ήδη χορηγηθεί
- Έστω και ένα επεισόδιο περιαμυγδαλικού αποστήματος
Υπερτροφία παρίσθμιων αμυγδαλών
Με τον όρο υπερτροφία των παρίσθμιων αμυγδαλών εννοούμε τη χρόνια διόγκωση των αμυγδαλών, η οποία εμφανίζεται συνηθέστερα στην παιδική ηλικία, δεν αποκλείεται όμως να διαπιστώνεται και κατά την ενήλικη ζωή.
Η υπετροφία των αμυγδαλών έχει κλινική σημασία, σε περίπτωση που δημιουργεί προβλήματα, σε παιδιά ή ενήλικες, τα οποία σχετίζονται κυρίως με τη μηχανική απόφραξη του ισθμού του φάρυγγα. Η αμυγδαλεκτομή ενδείκνυται για την αντιμετώπιση της υπερτροφίας των αμυγδαλών, όταν αυτές προκαλούν ένα ή περισσότερα από τα παρακάτω συμπτώματα:
- Δυσκολία στην αναπνοή
- Επεισόδια υπνικής άπνοιας (Στιγμιαία διακοπή της αναπνοής, κατά τη διάρκεια του ύπνου)
- Δυσκολία στην κατάποση
Προετοιμασία για την επέμβαση
Ο Εξειδικευμένος Χειρουργός – ΩΡΛ που πραγματοποιεί την επέμβαση, παρέχει και πληροφορίες, σχετικά με τον τρόπο προετοιμασίας του ασθενούς το χρονικό διάστημα πριν την αμυγδαλεκτομή (σύμφωνα πάντα με το ιατρικό ιστορικό του κάθε ασθενους) . Οι συνηθέστερες προεγχειρητικές οδηγίες περιλαμβάνουν:
- Αποφυγή λήψης ασπιρίνης, ή άλλων φαρμάκων που επηρεάζουν την πήξη του αίματος , τουλάχιστον 5 - 7 ημέρες πριν από το χειρουργείο. Ανάλογα με το ιατρικό ιστορικό, πιθανά να χρειαστεί αντικατάσταση αυτών με άλλη φαρμακευτική αγωγή για τις αντίστοιχες ημέρες.
- Αποφυγή λήψης τροφής, 12 ώρες πριν την επέμβαση.
- Σε περίπτωση επιστροφής σας στο σπίτι την ίδια ημέρα του χειρουργείου, θα πρέπει να έχετε προγραμματίσει τον τρόπο μεταφοράς σας από κάποιον συνοδό.
Μη διστάσετε να εκφράσετε στον Ιατρό σας οποιονδήποτε προβληματισμό ή απορία σχετικά με τη συνολική διαδικασία. Μην παραλείπετε να δίνετε ακριβές ιστορικό συνοδών νοσημάτων, προηγούμενων επεμβάσεων καθώς και φαρμακευτικών σκευασμάτων ή ακόμα και συμπληρωμάτων διατροφής που λαμβάνετε. Δώστε αναλυτικές πληροφορίες και αφήστε το γιατρό σας να αποφασίσει τι από όλα αυτά είναι σημαντικό ή όχι.
Μετεγχειρητικά λαμβάνετε αναλυτικές οδηγίες σχετικά με τη φαρμακευτική αγωγή και τη διατροφή σας για τις πρώτες μετεγχειρητικές ημέρες καθώς και για τις φυσικές σας δραστηριότητες.
Πόσο επώδυνη είναι η αμυγδαλεκτομή;
Η επέμβαση πραγματοποιείται υπό γενική αναισθησία, συνεπώς ο ασθενής δεν αισθάνεται καθόλου πόνο κατά τη διάρκεια της χειρουργικής διαδικασίας.
Μετά την επέμβαση αναμένεται για τις πρώτες ημέρες (περίπου 1 εβδομάδα) ήπιος πόνος, που εντοπίζεται κυρίως στο λαιμό και αντανακλαστικά στα αυτιά, ο οποίος αντιμετωπίζεται με λήψη απλού παυσίπονου, πάντα με τη σύμφωνη γνώμη και με βάση τις εξατομικευμένες οδηγίες του θεράποντα Χειρουργού.
Πόσο καιρό διαρκεί η ανάρρωση μετά την αμυγδαλεκτομή;
Ο χρόνος αποθεραπείας μετά από αμυγδαλεκτομή είναι κατά μέσο όρο οι επτά – δέκα ημέρες.
Μετά το χειρουργείο αμυγδαλεκτομής:
- Για τις πρώτες μετεγχειρητικές ημέρες, θα πρέπει να αποφύγετε τρόφιμα, τα οποία είναι σκληρά στη μάσηση και δύσκολα στην κατάποση. Προτιμήστε μαλακές τροφές, οι οποίες δε θα μπορούσαν να τραυματίσουν τη χειρουργημένη περιοχή. Αποφύγετε επίσης όξινες ή πικάντικες τροφές, οι οποίες μπορούν να προκαλέσουν έντονο πόνο.
- Αποφύγετε επίσης τις ζεστές τροφές και ροφήματα. Αντιθέτως, οι τροφές τις πρώτες ημέρες πρέπει να είναι κρύες(π.χ παγωτό).
- Καταναλώνετε άφθονα υγρά μετά την επέμβασή, ώστε να αποφύγετε τον κίνδυνο αφυδάτωσης.
- Ξεκουραστείτε. Η αποχή από έντονες δραστηριότητες και η ανάπαυση είναι σημαντική για τις πρώτες ημέρες μετά την επέμβαση.
Η επιστροφή στην εργασία, ή στο σχολείο, μπορεί να γίνει εφόσον ο Ιατρός σας αξιολογήσει την κλινική σας κατάσταση και κρίνει ασφαλές να επιστρέψετε στην καθημερινότητά σας, εσείς ή το παιδί σας. Συνήθως αυτό γίνεται σε 7-10 ημέρες μετά από αμυγδαλεκτομή.
Η εξειδικευμένη ΩΡΛ Δρ. Ειρήνη Μάντζαρη μπορεί να σας λύσει απορίες σχετικά με την αναγκαιότητα ή μη της χειρουργικής αφαίρεσης των αμυγδαλών σας, ή των αμυγδαλών του παιδιού σας.
Τα πάντα ξεκινούν από την αντικειμενική ΩΡΛ εκτίμηση και τη σχέση εμπιστοσύνης που χτίζεται μεταξύ ασθενούς και ιατρού.
Ο ασθενής ή οι γονείς, όταν πρόκειται για παιδάκι, έχοντας πλέον γνώση της κατάστασης, ηρεμούν και ξέρουν πως πράττουν το καλύτερο όταν εμπιστεύονται τον ιατρό τους και τότε όλη η διαδικασία γίνεται απλά και γρήγορα, χωρίς προβλήματα, προσφέροντας ανακούφιση, υγεία και μία καλύτερη καθημερινότητα.
Ένα περιστατικό αμυγδαλίτιδας από μόνο του (εκτός εανεξελιχθεί σε απόστημα) δεν αποτελεί ένδειξη αμυγδαλεκτομής. Τα πολλαπλά επεισόδια οξείας αμυγδαλίτιδας όμως, αυξάνουν τον κίνδυνο σοβαρών επιπλοκών και χρήζουν κλινικής εκτίμησης και αξιολόγησης.