Η εξωτερική εμφάνιση των εφήβων αποτελούσε ανέκαθεν ένα θέμα που ασκούσε μεγάλη επίδραση στην ψυχολογία τους. Τι είναι λοιπόν αυτό που έχει αλλάξει τα τελευταία χρόνια και πλέον όλο και νεαρότερες ηλικίες -ακόμα και νέοι που ακόμα διανύουν την εφηβεία τους- αναζητούν να αλλάξουν την εικόνα της μύτης τους σε σχέση με τις προηγούμενες γενιές;

Στη σύγχρονη εποχή οι γενιές έχουν έρθει πιο κοντά ελαττώνοντας το χάσμα μεταξύ τους. Οι γονείς και κηδεμόνες αφουγκράζονται, κατανοούν και δρουν πιο άμεσα και χωρίς ταμπού με σκοπό την επίλυση των αναγκών και των προβλημάτων που αφορούν τα παιδιά τους θέλοντας να τους προσφέρουν σε κάθε τομέα το καλύτερο δυνατό.

Για πολλούς έφηβους μια προέχουσα ή πολύ πτωτική ή πολύ φαρδιά ή με μεγάλο ύβο μύτη μπορεί να αποτελέσει αιτία δυσφορίας, αμηχανίας, πλήγματος της αυτοπεποίθησής τους. Πολύ συχνά λοιπόν έρχονται στο ιατρείο μας έφηβοι κάθε φύλου με τη συνοδεία και την πλήρη υποστήριξη των κηδεμόνων τους με σκοπό την αναζήτηση της καταλληλότερης περιόδου κατά την οποία μπορούν να υποβληθούν με ασφάλεια σε επέμβαση ρινοπλαστικής (ρινοπλαστική στην εφηβεία)

Σε πολλές περιπτώσεις μάλιστα ο στόχος είναι διπλός καθώς πιθανά να συνυπάρχουν και λειτουργικά προβλήματα της μύτης τα οποία σχετίζονται με την ανατομία της και μπορούν να επιλυθούν στον ίδιο χειρουργικό χρόνο.

Τι ισχύει για τη ρινοπλαστική στην εφηβεία (εφηβική ρινοπλαστική);

Όπως ισχύει και σε μία παραδοσιακή ρινοπλαστική σε μεγαλύτερη ηλικία, η ρινοπλαστική στην εφηβεία επιτρέπει στον ασθενή να επιτύχει αλλαγή στο μέγεθος και το σχήμα της μύτης, να διασφαλίσει μία φυσική συμμετρία σε σχέση με το πηγούνι, το μέτωπο και τα υπόλοιπα χαρακτηριστικά του προσώπου και φυσικά να διορθώσει ανατομικά προβλήματα που ευθύνονται για τη δυσλειτουργία της αναπνευστικής λειτουργίας της μύτης.

Ποια ηλικία είναι η πλέον κατάλληλη για τη διενέργεια της επέμβασης;

Κατά κανόνα, ιδανικά η επέμβαση της ρινοπλαστικής πραγματοποιείται μετά τη συμπλήρωση του 16^ου έτους ζωής στα κορίτσια και του 18^ου έτους στα αγόρια οπότε και κατά μέσο όρο έχει ολοκληρωθεί η ανάπτυξή τους. Οι αποκλίσεις μεταξύ των περιστατικών είναι μικρές και κρίνονται με βάση το ατομικό ιατρικό ιστορικό. Εξαιρέσεις αποτελούν περιστατικά με σοβαρά προβλήματα συγγενή ή μετατραυματικά. Στις περιπτώσεις αυτές η επέμβαση μπορεί να αποφασισθεί να πραγματοποιηθεί σε μικρότερη ηλικία προκειμένου να μην επηρεάζεται σοβαρά η καθημερινότητα του παιδιού. Σε τέτοιου τύπου περιστατικά, όταν πρόκειται για παιδική ή πρώτη εφηβική ηλικία, συχνά αποφασίζεται από τον χειρουργό να γίνει μία πρώτη επέμβαση με μόνο τους απολύτως απαραίτητους χειρισμούς προκειμένου το παιδί να μπορεί να έχει μία ικανοποιητική για την καθημερινότητά του αναπνοή και σε δεύτερο χρόνο, με την ολοκλήρωση της ανάπτυξης, μία δεύτερη επέμβαση ολοκληρώνει το λειτουργικό και αισθητικό αποτέλεσμα σε μόνιμη βάση.

Ρινοπλαστική στην εφηβεία: Τι αλλάζει λειτουργικά όταν οι έφηβοι υποβάλλονται στην επέμβαση;

Πέραν της βελτίωσης της εξωτερικής εμφάνισης της μύτης, η λειτουργική ρινοπλαστική έχει το μοναδικό προνόμιο να μπορεί να διορθώσει ταυτόχρονα και την ποιότητα της αναπνοής όταν αυτή δυσχεραίνεται από ανατομικά αίτια. Ποια μπορεί να είναι αυτά ;

• Το σκολιωτικό ρινικό διάφραγμα (στραβό διάφραγμα). Η σκολίωση του διαφράγματος της μύτης μπορεί να αφορά τα χόνδρινα ή και τα οστέινα τμήματά του. Σε μεγάλες αποκλίσεις από τη μέση γραμμή (έντονη σκολίωση του ρινικού διαφράγματος) η παθολογία και επομένως αντίστοιχα και η απαιτούμενη διόρθωση αφορούν και το χόνδρινο και το οστέινο τμήμα.
• Η δυσλειτουργία των ρινικών βαλβίδων. Όταν τα πλάγια τοιχώματα της μύτης παρουσιάζουν αδυναμία και «κλείνουν» έντονα με την εισπνοή τότε η ρινική αναπνοή επηρεάζεται σημαντικά, ακόμη και αν το ρινικό διάφραγμα είναι σχετικά ευθύ. Κατά τη λειτουργική ρινοπλαστική τα τοιχώματα αυτά ενισχύονται. Αποτέλεσμα; Η μύτη αναπνέει καλύτερα και οι αισθητικές γραμμές της είναι πιο αρμονικές αφού διορθώνονται οι έντονες εισολκές που συνήθως εντοπίζονται στα σημεία όπου οι ρινικές βαλβίδες δυσλειτουργούν.
• Οι υπερτροφικές (μεγάλες, διογκωμένες) ρινικές κόγχες. Αυτές μπλοκάρουν την αναπνοή σε μικρό ή μεγαλύτερο βαθμό ανάλογα με το μέγεθός τους και τη σχέση τους με ρινικό διάφραγμα.
• Οι ρινικοί πολύποδες. Μπορεί να καταλαμβάνουν τις ρινικές θαλάμες ή/και τους παραρρίνιους κόλπους του προσώπου. Με τη σειρά τους δυσχεραίνουν τη ρινική αναπνοή και συχνά επηρεάζουν την οσφρητική ικανότητα. Στα περιστατικά αυτά η ρινοπλαστική συνδυάζεται με την ενδοσκοπική χειρουργική των παραρρίνιων κόλπων (FESS- Functional Endoscopic Sinus Surgery) και με τον τρόπο αυτό επιτυγχάνεται μία πιο ολοκληρωμένη αντιμετώπιση του ασθενή με μία επέμβαση, αντί να χρειαστεί αντιμετωπίσει σε διαφορετικούς χρόνους αυτές τις παθολογίες.

Ρινοπλαστική στην εφηβεία :Τι αλλάζει αισθητικά η επέμβαση στους έφηβους;

• Ο έντονος ύβος (καμπούρα της ράχης της μύτης) αποτελεί τον νούμερο ένα λόγο που αποφασίζουν οι νέοι να αναζητήσουν την αλλαγή της όψης μύτης τους μέσω του χειρουργείου. Ο ύβος κερδίζει με αρνητικό τρόπο τις εντυπώσεις αδικόντας την εικόνα του προσώπου, ιδιαίτερα όταν το παρατηρεί κανείς στο προφίλ και στα ¾. Κατά την επέμβαση της ρινοπλαστικής το όγκωμα αυτό της ράχης (ύβος) επιπεδώνεται και δημιουργείται μία ράχη ευθεία ή ελαφρώς καμπύλη (ανάλογα με το φύλο και την ιδιοσυγκρασία του ασθενή), έτσι ώστε να εναρμονίζεται με τις γωνίες που δημιουργεί η μύτη με το μέτωπο, με το άνω χείλος καθώς και με το σχήμα του πηγουνιού. Το αποτέλεσμα αναμένεται να είναι φυσικό αλλά και να προσδίδει γλυκύτητα στο πρόσωπο. Σε ορισμένες περιπτώσεις (ιδίως αυτό συμβαίνει σε περιστατικά του ανδρικού φύλου) διατυπώνεται η επιθυμία από τον ασθενή να παραμείνει μετεγχειρητικά ένας πολύ μικρός ύβος (ψευδο-ύβος) ώστε η μύτη να μην φαίνεται τέλεια αλλά να ξεγελά τον παρατηρητή ως απόλυτα φυσική.
• Η λοξή μύτη. Όταν ο κεντρικό άξονας της μύτης είναι πολύ έκκεντρος σε σχέση με τη μέση γραμμή του προσώπου και του άνω χείλους τότε η συμμετρία των χαρακτηριστικών αλλάζει. Πρόκειται για μία από τις πλέον απαιτητικές τεχνικά δυσμορφίες της μύτης που χρήζουν διόρθωσης και αυτό για δύο λόγους. Ο ένας λόγος είναι πως η αποκατάσταση της λοξής μύτης απαιτεί συνολική παρέμβαση σε όλα τα επιμέρους στοιχεία της, έχοντας πάντα υπόψιν πως οι ιστοί έχουν πεπερασμένες δυνατότητες αποκατάστασης και επιπλέον έχουν «μνήμη». Αυτό πρακτικά σημαίνει πως στα περιστατικά αυτά απαιτούνται ιδιαίτερες χειρουργικές τεχνικές με στόχο το καλύτερο δυνατό και ολοκληρωμένο αποτέλεσμα. Ο δεύτερος λόγος είναι πως ο ευθειασμός της μύτης δεν γίνεται ανεξάρτητα από τη συμμετρία των υπόλοιπων χαρακτηριστικών. Στην πλειοψηφία των προσώπων που φέρουν μία ιδιαίτερα λοξή μύτη παρατηρούνται και άλλες ασυμμετρίες όπως π.χ. στο ύψος των οφθαλμών και των ζυγωματικών, στις πολύ διαφορετικές μεταξύ τους ρινοχειλικές αύλακες ακόμα και ασυμμετρίες του πηγουνιού και του άνω και κάτω χείλους. Το ζητούμενο χειρουργικό αποτέλεσμα στα περιστατικά αυτά είναι να εναρμονισθεί η ρινική πυραμίδα με τα υπόλοιπα χαρακτηριστικά με τρόπο τέτοιο που το πρόσωπο να φαίνεται συνολικά πιο συμμετρικό.
• Κορυφή με τάση να «πέφτει» προς το στόμα (droopy nose). Η καλύτερη στήριξη και ανόρθωση της κορυφής της δίνει στην ίδια τη μύτη πιο όμορφη όψη, ταυτόχρονα όμως ομορφαίνει και το πρόσωπο όταν χαμογελάει.
• Πλατιά- φαρδιά (boxy ή bulbous) κορυφή. Η διόρθωσή της αναδεικνύει το πρόσωπο στην en face όψη του καθώς αφαιρείται ο επιπλέον όγκος που πριν πρωταγωνιστούσε. Φυσικά η διόρθωση αυτή εναρμονίζεται πάντοτε με τις όποιες διορθώσεις γίνουν στην οστέινη ράχη της μύτης.
• Μακριά μύτη (μεγάλη στο μήκος της μύτη). Το χαρακτηριστικό αυτό φαίνεται πως επηρεάζει την ηλικία που μοιάζει να έχει το πρόσωπο «προσθέτοντάς του χρόνια». Όταν το μήκος της κορυφής της μύτης έρχεται σε ισορροπία με το πηγούνι και τα χείλη, τότε όλες οι όψεις του προσώπου (en face, profile, ¾ ) αποκτούν μία όμορφη αρμονία.
• Κρεμάμενη στυλίδα (hanging collumela). Αυτή η «ιδιομορφία» της μύτης δίνει την αίσθηση πως κάποιος την τραβά προς τα χείλη. Η διόρθωσή της κατά τη ρινοπλαστική δίνει αυτοπεποίθηση στους ασθενείς, ιδίως όταν παρατηρούν το προφίλ τους.
• Ανοιχτά – φαρδιά ρουθούνια. Τα περιστατικά αυτά συνήθως υπερεκτιμώνται αριθμητικά όταν το tip (τελικό άκρο) της μύτης είναι φαρδύ ή όταν η κορυφή της μύτης έχει μεγάλο μήκος. Στο τέλος της ρινοπλαστικής, όταν τα υπόλοιπα στοιχεία της μύτης έχουν ισορροπήσει, ο χειρουργός αποφασίζει κατά πόσο τελικά χρειάζεται ή όχι -επιπλέον των λοιπών χειρουργικών χειρισμών- να γίνει σμίκρυνση των ρωθώνων ούτως ώστε αυτά να μη φαίνονται πολύ ανοιχτά, ούτε όμως πολύ στενά καθώς αυτό το αποτέλεσμα φαίνεται «ψεύτικο» και δεν ευνοεί την αναπνευστική λειτουργία της μύτης.

Ένα μήνυμα προς γονείς και εφήβους που συζητούν μεταξύ τους το ενδεχόμενο ρινοπλαστικής επέμβασης

Η εφηβεία αποτελεί από μόνη της μία ιδιαίτερη περίοδο της ζωής. Είναι εξαιρετικά σημαντικό ο έφηβος να αισθάνεται άνετα και να μιλά ανοιχτά για ό,τι τον/ την απασχολεί πρώτα και κύρια στους γονείς – κηδεμόνες. Όταν η οικογένεια απευθυνθεί αναζητώντας λύση στον ειδικό, είναι εξίσου σημαντικό να αναπτυχθεί δίαυλος επικοινωνίας και εμπιστοσύνης τόσο μεταξύ του ρινοχειρουργού και του έφηβου όσο και μεταξύ του ρινοχειρουργού και των γονέων- κηδεμόνων. Θέτοντας αυτές τις βάσεις, η όλη διαδικασία θα ολοκληρωθεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο και δε θα δημιουργηθεί περιττό άγχος σε κανένα στάδιο ούτε στους γονείς ούτε -φυσικά- στα παιδιά.